سوالي است که در ذهن بسياري از افراد چاق را مشغول کرده است. اکثر اين افراد اهميت زيادي به زيبايي و تناسب اندام خود مي دهند و خواهان جذابيت بيشتر هستند و بارها رژيم هاي غذايي متفاوت را امتحان کرده اند ولي به دلايل مختلفي، به نتيجه اي که مي خواستند نرسيده اند. معمولاً در اولين جلسه مشاوره با افراد چاق به جملاتي اينچنين برمي خورم: بارها رژيم هاي متفاوت گرفته ام يا نتيجه نداشته اند يا نيمه کاره رهايشان کرده ام...
اگر بخواهيم عوامل اين ناکامي در رژيم هاي غذايي را بررسي کنيم معمولا به موارد زير مي رسيم:
1-سختي رژيم غذايي (طاقت فرسايي)
2-کم بودن اثر رژيم غذايي (عدم کفايت رژيم)
3-عوارض رژيم غذايي (کوتاه مدت و دراز مدت)
4-قابل اجرا نبودن دستورات آن
5-گران بودن رژيم هاي غذايي
6-دوست ندشتن طعم غذاهاي رژيمي
که يک يا چند تا از اين عوامل باعث کاهش جواب دهي رژيم غذايي مي شود و به دنبال آن انگيزه ادامه کار براي فرد کم مي شود و متاسفانه رژيم غذايي نيمه کاره رها مي شود و چه بسا فرد بعد از قطع رژيم غذايي خود، متاسفانه به وزن بالاتري صعود مي کند و اين خود موجب ناکامي و نهايتا احساس افسردگي فرد مي شود.
ولي اگر درمانگر چاقي با مشاور تغذيه، رژيم غذايي را بر اساس خصوصيات فرد برنامه ريزي کند، مراجعه کننده مي تواند با اطمينان کامل رژيم خود را شروع کند و با ديدن گام به گام اثر رژيم غذايي در وزن و سايز خود، شادابي لازم را کسب کند و روز به روز با انگيزه بيشتري به تناسب اندام خود مي نگرند، از صميم قلب احساس رضايت از خود مي کند و اعتماد به نفس او افزايش مي يابد که اين دو صفت يعني: (احساس رضايت از اندام يا وزن خود و اعتماد به نفس ناشي از توانمندي خود در اجراي برنامه غذايي، باعث کسب آرامش و شادابي دلپذيري در زندگي فرد مي شود.)
و چنين فردي بديهي است که در هر لحظه و از هر روز زندگي خود لذت مي برد و البته وقتي کار به اينجا برسد، معمولاً اطرافيان فرد هم با ديدن تغييرات شگرف او، متعجب شده و او را مورد تشويق قرار مي دهند. تشويق ديگران عامل مهم ديگري براي ادامه رژيم غذايي فرد است. زيرا همه ما معمولاً به توجه و تشويق ديگران نيازمنديم (در جلسات گذشته گفتيم که يکي از ابعاد وجودي انسان، بعد اجتماعي است.)
وقتي فرد چاقي به من مراجعه مي کند اگر با همسر خود آمده باشد، حتماً لزوم تشويق را در همان جلسه اول مطرح مي کنم و باز خورد بسيار عالي آن را، بارها در عمل ديده ام و اصولا براي مديريت برنامه لاغري، اولين قدم ما، تقويت انگيزه فرد براي کاهش وزن است که اگر اين رژيم غذايي را با لذت، تا انتها ادامه مي دهد و به نتيجه دلخواهش صد در صد مي رسد، زيرا انسان کاري را که واقعا بخواهد، راهش را پيدا مي کند، عمل مي کند و به نتيجه مي رسد. در يک ديد جامع تر در برنامه ريزي براي رژيم غذايي، فرد بايد در ابتدا سائقه ها «محرک هاي دروني» را مرور کرده و در ادامه، درمانگر سعي مي کند از تمام روش هاي روان شناسي مثبت براي ايجاد يا تقويت انگيزه لاغري استفاده کند و اين رويکر، ضامن پيروزي است. عنوان بحث اين جلسه ما هم با ظرافت خاصي انتخاب شده است و مفهوم آن اين است که نه تنها با يک رژيم غذايي مناسب به جذابيت، زيبايي و مقبوليت اجتماعي بالاتري از آن مي رسيم، بلکه پيروزي در نبرد با چاقي، نويد موفقيت در ميدان هاي ديگر زندگي را براي ما دارد زيرا ما روش حل مساله را آموخته ايم و تجربه پيروز شدن راکسب کرده ايم، پس ذهن و روح ما آن را مسائل ديگر تعميم مي دهد.
وقتي يک کوهنور به قله کوهي صعود مي کند، مساله فقط تقويت عضلات و بدن نيست، بلکه دستاورد بالاتر رژيم لاغري، احساس موفقيت است. کوهي را که سد بزرگي پيش روي خود مي ديد، حالا آن کوه را زير پاي خود دارد و همين برق شادي و غرور، به راحتي در پيروزمندان صعود به قله تناسب اندام، قابل ديدن است. وقتي فرد چاق به موفقيت در رژيم غذايي خود مي رسد به دستاوردهاي بزرگ، يعني احساس عزت نفس مي رسد، خود را دوست دارد و از شرايط جسمي خود احساس رضايت دارد و اين جاي بسي شکر به درگاه خدا دارد. پس اگر عزم لاغري داريم بايد واقعا آن را دوست بداريم تا انگيزه مان قوي شود، تصميم هاي عملي بگيريم، کار را شروع کنيم، مراحل پيشرفت خود را کنترل کنيم، موانع را يک به يک پشت سر بگذاريم و تا رسيدن به نتيجه قطعي، يعني تناسب اندامي که به آن عشق مي ورزيم، از پا ننشينيم. اگر شما به دنبال هدفي هستيد که واقعاً آن را دوست داريد، از طي مسير رسيدن به آن هدف هم لذت مي بريد، آيا هرگز به کرانه هاي زيباي درياچه خزر در شمال کشورمان سفر کرده ايد؟ آيا مسير اين سفر براي شما دلچسب و به يادماندني نبوده است؟ پس به اين اميد که يا به ساحل زيباي درياي آرزوهايمان بگذاريم، با عشق، به اين ميدان وارد مي شويم زيرا که عشق اکسيري است که فاصله را کوتاه مي کند و سختي ها را راحت. و از خدا در اين راه ياري مي طلبيم و تا رسيدن به هدف از پا نخواهيم نشست.
منبع:راه کمال شماره 29مجله روانشناسي خانواده
بیماری